kretyńskie lato: Pałac w Knossos

Knossos wita!

Dla niewtajemniczonych ;)
,,Stary pałac powstał ok. 2000 r p.n.e. i jako taki przetrwał trzy stulecia, aż do czasu zniszczenia. Na jego miejscu jednak powstał nowy, który swym przepychem i wielkością przyćmił ten stary. To właśnie tutaj, według legendy, rezydował król Minos, którego imię dało nazwę całej kulturze, zwanej minojską. Według ustaleń archeologów, budynek zajmował powierzchnię ok. 2,5 km2. W jego skład wchodziło 1400 komnat na 5 kondygnacjach. Pałac stanowił centrum administracyjno-polityczne nie tylko wyspy, ale także rozległych obszarów i wysp poza Kretą. Tylko 5 km dzieliło pałac od portu morskiego, w którym stacjonowała kreteńska flota handlowa i wojenna – faktyczne źródło potęgi minojskiej. Pałac był nie tylko siedzibą króla i miejscem podejmowania decyzji politycznych, lecz także głównym ośrodkiem kultu religijnego. Składano tu ofiary z krwi byków, które traktowano jako symbol płodności. Prawdopodobnie z Knossos rozprzestrzenił się na całą Grecję kult Bogini-Matki, bóstwa płodności i urodzaju. Do form kultu minojskiego należały ofiary, procesje, taniec, a także – co wielce interesujące – akrobacje na byku.
Z racji swej wielkości pałac rzeczywiście przypominał labirynt – był to bowiem budynek pełen komnat, korytarzy, przedsionków, schodów i różnych tajemniczych zaułków, w których nietrudno było stracić orientację. Co ciekawe, to wielkie dzieło sztuki architektonicznej nie posiadało obwarowań – kreteńscy władcy najpewniej nie bali się żadnego niebezpieczeństwa z zewnątrz. Z dala rzucały się w oczy wapienne kolumny i zdobne w stiuki ściany. W centralnym punkcie tego labiryntu – sali tronowej – stał alabastrowy tron. Siadywał na nim Minos, podejmujący z tego miejsca decyzje o losach całych narodów...
Z pałacem w Knossos wiąże się jeden z najsłynniejszych greckich mitów. Głosi on, iż żona króla Minosa – Pazyfae, urodziła Minotaura – hybrydę byka i człowieka. Monstrum nie miało najlepszego charakteru – siało zniszczenie i niepokój wśród poddanych. Aby zapobiec klęsce, król rozkazał budowniczemu Dedalowi wybudować labirynt, który miał stać się więzieniem nieszczęśliwego potwora. Codziennie dostarczano Minotaurowi dziewczęta i chłopców na pożarcie. I dopiero bohaterski Ateńczyk Tezeusz zdołał przeniknąć do labiryntu, zabić potwora, a następnie opuścić pełen pułapek obiekt, w czym pomogła mu córka Minosa – Ariadna.
Odkrywca i eksplorator szczątków pałacu w Knossos – sir Artur Evans, miał swą własną hipotezę dotyczącą zniszczenia pałacu. Jego zdaniem, katastrofa nadeszła nagle i niespodziewanie. Miały o tym świadczyć odnalezione przez Brytyjczyka oznaki totalnego zaskoczenia, podobne do tych, które znane są z Pompejów. Evans, który przebywając na Krecie sam przeżył trzęsienie ziemi, wysnuł przypuszczenie, że to właśnie gwałtowne ruchy sejsmiczne sprowadziły klęskę na ów wielki cud świata starożytnego. Trzeba przyznać, że scenariusz ten budzi grozę i przerażenie, przede wszystkim zaś budzi respekt wobec sił natury: oto bowiem po kilkunastu sekundach drżenia ziemi dochodzi do upadku całej cywilizacji.
Geniusz sir Evansa i jego niezwykłe poświęcenie dla sprawy archeologii starożytnej spowodowały, że udało się odtworzyć plan pałacu w Knossos. Zresztą nie dotyczy to tylko siedziby władcy, ale także przylegających do niej willi dostojników minojskich. Wiemy dziś, gdzie mniej więcej znajdował się Mały Pałac, Dom Wielkiego Kapłana i liczne pomniejsze budynki.
Wszystkie pozostałości wyposażenia pałacu, jakie zdołano odnaleźć, znajdują się dziś w Muzeum Narodowym w Heraklionie, gdzie udamy się po zwiedzeniu ruin w Knossos. Wędrówka po salach muzealnych pokaże nam, jakimi torami biegły losy kultury minojskiej, od jej początków poprzez okres dojrzały, aż po czasy schyłkowe."

Ekipa, którą wczoraj ktoś na "zsiadłe" nastawił :P